Knuffelen, knuffelen, knuffelen…
17 februari 2016
Als je altijd “aan” staat
20 mei 2016
Zonder dat we het echt door hebben, draaien onze hersenen dagelijks op volle toeren. Eén grote fabriek waar op verschillende afdelingen hard gewerkt wordt, om ons lijf te kunnen voorzien van belangrijke diensten. Zonder deze diensten zou ons lichaam beperkt of zelfs helemaal niet kunnen functioneren.
Onze hersenen
Onze hersenen bestaan uit 3 delen; de achter-, midden- en voorhersenen.
De achterhersenen, oftewel ons reptielenbrein of metencephalon, liggen achteraan en onderin onze schedel en bestaan o.a. uit de hersenstam. In dit deel van de hersenen worden de basisbehoeften geregeld, die ons helpen om te overleven. Ze staan door zenuwbanen in verbinding met de voorhersenen, zodat deze in actie kunnen komen wanneer er “gevaar” is.
De middenhersenen, het zoogdierenbrein of cerebrale cortex, ligt logischerwijs tussen de achterhersenen en voorhersenen in en bestaat uit een hele boel kleine gebieden met elk hun eigen specifieke taak.
Deze zijn o.a verantwoordelijk voor emotie en het leren van allerlei taken en situaties.
De voorhersenen, het mensenbrein of cortex, is het deel dat ons onderscheid van alles wat niet mens is. Hierin liggen verschillende gebieden die nodig zijn om ons op het gebied van leren, gedrag en motoriek hoger te kunnen laten functioneren dan dieren.
Links en rechts
Naast bovengenoemde 3 delen, onderscheiden we de hersenen in een linkerhersenhelft en een rechterhersenhelft. Beide zijn verantwoordelijk voor zeer verschillende menselijke kwaliteiten.
In onderstaande afbeelding is mooi te zien hoe die verdeling er grofweg uitziet:
De hersenen “aan”
Om goed te functioneren, op zowel leer-, gedrags- als motorisch gebied, hebben we onze hersenen van voor naar achter, van links naar rechts en van onder tot boven nodig. Wanneer een deel niet voldoende mee doet heeft dat op den duur gevolgen op één, of meer, van deze gebieden. Ik heb het dan niet zozeer over minder functioneren na een herseninfarct of hersenbeschadiging na een ongeluk. Minder functioneren, kan ook juist komen doordat de hersendelen beperkt geprikkeld worden tijdens de ontwikkeling en groei van het jonge kind. Een kind heeft het nodig om uitgedaagd te worden in bewegen, zien, horen, ruiken, voelen en proeven. Hoe veelzijdiger, verrassender en afwisselender, hoe meer delen van de hersenen “aan” gezet worden.
Van voor naar achter - van achter naar voor
De voorhersenen, waar het redeneren en organiseren plaatsvindt, hebben de achterhersenen nodig om aandacht vast te houden en te kunnen focussen. Wanneer deze verbindingen niet of nauwelijks gelegd worden, kan je je misschien voorstellen dat het een hele klus wordt om zelfstandig te kunnen werken en te concentreren. Pubers in het voortgezet onderwijs lopen hier vaak in vast. Het wordt sterk onderschat welke invloed de nog onder ontwikkelde voorhersenen, die pas rond je 25ste ongeveer volgroeid zijn, hebben op het functioneren in het onderwijs. Moeite hebben met plannen en organiseren van huiswerk heeft in de meeste gevallen niets te maken met intelligentie. “Het zit er wel in, maar het komt er niet uit”, is in deze een vaak gehoorde oneliner. Pas als de voorhersenen zich meer en meer gaan ontwikkelen en kunnen gaan samenwerken met de achterhersenen, zullen ook de randvoorwaarden die nodig zijn om tot leren te komen, steeds verder uitgebreid worden.

Van links naar rechts - van rechts naar links
Het is algemeen bekend dat de linkerhersenhelft de rechterkant van het lichaam aanstuurt en dat de rechterhersenhelft dit aan de linkerkant doet. Samenwerking tussen beide is o.a. belangrijk voor de coördinatie van je lichaam in de ruimte, het kunnen kruisen van de (lichaams-)middenlijn, evenwicht, balans tussen gevoel en verstand, oogsamenwerking en richten.
We hebben bijna allemaal een dominante kant, rechts- of linksdominant. Dit maakt wie we zijn, hoe we doen en wat we kunnen. Wanneer het echter problemen op gaat leveren, als je het bijvoorbeeld moeilijk vindt om over je middenlijn te gaan, heeft dit gevolgen voor het lezen, schrijven en leren. Je mist letterlijk en figuurlijk delen van de andere kant, waar ook informatie staat of verwerkt moet worden. Als de balans tussen gevoel en verstand verstoord is, kan het zijn dat je moeite hebt met het inschatten van andermans gevoelens of juist te snel en overmatig emotioneel gaat reageren. Beide belemmeren de functionele ontwikkeling.
Tegenwoordig zijn er tal van oefenprogramma’s om de hersenen beter samen te laten werken, te lateraliseren. Hierdoor is het mogelijk om meer balans te krijgen tussen de linker- en rechterhersenhelft, met als gevolg dat zelfs eigenschappen, die toegekend zijn aan de welbekende “dys”-diagnose of gedrag specifieke diagnoses, zullen veranderen.
Van boven naar onder – van onder naar boven
Onze houding is een belangrijke graadmeter voor ons functioneren.
Als we niet lekker in ons vel zitten, is dat te zien aan ons lijf. Hangende schouders, kromme rug, gebogen hoofd, wankel op de benen, hangen in een stoel, etc.
Zelfvertrouwen stralen we juist uit wanneer we fier rechtop staan, de wereld in durven kijken en stevig met onze voeten op de grond staan. Bij de verbindingen tussen boven en onder zien we de relatie tussen houding, gevoel en verstand. Motorische onrust, als wiebelbenen, wippen op een stoel of tikkende pen, komen ook voort uit het niet onder controle hebben van ons “boven en onder”. De delen in de hersenen die samen moeten werken om ons kracht en vertrouwen te geven, zijn niet of niet stevig genoeg met elkaar verbonden.
Een motorisch onrustig kind of leerling, krijgt regelmatig te horen dat het stil moet zitten, netter moet schrijven, recht moet zitten, rustig moet spelen, op moet letten etc… Natuurlijk helemaal niet eerlijk, als je bedenkt dat de zwakke verbindingen in de hersenstructuren dit gewoonweg bemoeilijken of zelfs onmogelijk maken.
Net als bij de links en rechts verbindingen, is ook door het doen van oefeningen, veel bewegen en uitdagen, op dit vlak winst te behalen. Zonder medicatie!

MNRI® Reflexintegratie houdt zich ook bezig met voor en achter, links en rechts, boven en onder. Het kan helpen om meer balans in ons lichaam te krijgen. Puur door de hersenverbindingen sterker te maken met gerichte oefeningen. Hierdoor worden smalle paadjes langzaamaan, voetpaden, landweggetjes, autowegen en misschien zelfs wel snelwegen.
Hoe breder en dikker de (hersen)verbinding, hoe makkelijker het vervoeren van goederen gaat en hoe makkelijker er samengewerkt kan worden tussen verschillende gebieden..... ■



Margreet Leeflang-Wobbes

Van voor naar achter, van links naar rechts,…… en onder en boven

Comments are closed.